Vào khoảng từ cuối tháng 4 đến cuối tháng 5 hàng năm, sau những cơn mưa xuân khí trời trở nên mát mẻ, hàng ngàn con bướm đủ màu sắc, chủng loại lại hội tụ về Vườn quốc gia Cúc Phương tạo nên một khung cảnh đẹp lung linh, huyền ảo.
Cách Hà Nội 120 km, Vườn quốc gia Cúc Phương nằm trên địa bàn ba tỉnh Ninh Bình, Hòa Bình và Thanh Hóa. Từ lâu, đây đã là nơi tham quan nghỉ dưỡng cho rất nhiều du khách trong và ngoài nước với các điểm đến như hang động người xưa, cây chò ngàn năm, trung tâm cứu hộ linh trưởng và rùa…
Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng Cúc Phương còn có một “đặc sản” theo mùa là bướm. Hàng năm, khúc giao mùa cuối xuân là mùa sinh sản của nhiều loài bướm, nơi đây lại tập trung hàng ngàn con bướm nhiều màu sắc, chủng lại thu hút bước chân du khách gần xa.
Để đến đây, từ Hà Nội, bạn theo quốc lộ 1A về hướng Ninh Bình, đến ngã ba Gián Khẩu (cách thành phố Ninh Bình 10km) rẽ theo quốc lộ 12A, qua thị trấn Nho Quan 2km rẽ trái vào Cúc Phương. Còn nếu xuất phát từ thành phố Hoà Bình, bạn theo quốc lộ 12B về thị trấn Nho Quan, cách thị trấn 2km rẽ phải vào Cúc Phương.
Giá vé vào Vườn là 60.000VND/người. Học sinh, sinh viên có thẻ được giảm giá còn 20.000VND/người.
Cúc Phương có tới gần 400 loài bướm ngày, thuộc đủ các họ, trong đó, có các loài trong danh lục CITES và IUCN như bướm phương cánh chim Troides helena, Troides aeacus, và Byasa crassippes. Từ sáng sớm đến chiều tối, hàng ngàn cá thể bướm trắng (chủ yếu là loài Appias albina) nối đuôi nhau bay dọc đường từ Trung tâm (Bống) đến trụ sở Vườn (20km).
Bướm thường bay ra khỏi những tán cây rừng rậm rạp để sưởi nắng nên nếu tới Cúc Phương sau những ngày mưa, rất dễ dàng để có thể bắt gặp những chú bướm đậu thành từng đàn lớn ven bìa rừng.
Càng vào sâu bên trong, khi con đường đến cây chò ngàn năm chỉ còn chừng vài kilômet, các đàn bướm sẽ xuất hiện càng nhiều. Chỉ cần khẽ khua tay cả đàn lại tung cánh bay lên quanh mình. Trong ánh nắng sớm, những đàn bướm hiện lên lung linh và huyền ảo mê đắm ánh nhìn của du khách.
Càng về chiều, bướm sẽ càng ít hơn nên nếu muốn được chiêm ngưỡng thiên đường bướm tại rừng quốc gia Cúc Phương, bạn nên đến càng sớm càng tốt, trước khi mặt trời lên cao.
Mặc dù thời tiết cuối tháng 4, đầu tháng 5 khá khô ráo nhưng khi đi vào rừng, bạn nên mang theo đèn pin để chiếu sáng, và mặc quần áo dài để tránh côn trùng đốt.