Sau hiệp định đình chiến, 2 bên Hàn Quốc và Triều Tiên cùng lùi 2 km tạo ra vùng phi quân sự (DMZ) rộng 4 km và dài 256 km. Đây được coi là vùng phi quân sự lớn nhất thế giới.
Cách thủ đô Seoul (Hàn Quốc) gần 50 km về phía bắc, khu phi quân sự (DMZ) giữa Hàn Quốc và Triều Tiên được thành lập vào năm 1953 nhờ Hiệp định Đình chiến Chiến tranh Triều Tiên. Như một vết sẹo chia cắt bán đảo này ra làm 2 miền, DMZ không chỉ là một địa điểm tổ chức các cuộc họp chính trị chiến lược mà còn là một nơi thu hút khách du lịch.
Theo Tổ chức Du lịch Hàn Quốc, mỗi năm, DMZ giữa Hàn Quốc và Triều Tiên đón hơn 1,2 triệu lượt khách. Nhắc đến DMZ, hình ảnh đầu tiên hiện lên trong tâm trí là Khu An ninh Chung (JSA), hay còn được biết đến với cái tên Khu đình chiến Bàn Môn Điếm. Du khách có thể dễ dàng nhận ra nơi này bởi Phòng Hội nghị Ủy nhiệm Đình chiến Quân sự màu xanh biển sống động nằm giữa Đường Phân giới Quân sự.
Những hàng rào dây thép gai cùng các nhân viên quân sự khiến DMZ giữa Hàn Quốc và Triều Tiên trở nên “ám ảnh” và “đáng ngại”. Năm 1993, khi đến thăm nơi này, Bill Clinton đã gọi đây là nơi “đáng sợ nhất trên trái đất”.
Simon Cockerell, giám đốc điều hành của Koryo Tour (một doanh nghiệp chuyên tổ chức các tour độc lập đến Triều Tiên), cho biết Bàn Môn Điếm là khu vực có nhiều người đến thăm nhất tại DMZ từ cả 2 phía. Tại đây, du khách có thể nhìn thấy Đường Phân giới Quân sự và thậm chí vượt qua nó khi ở trong phòng hội nghị.
Ở phía Hàn Quốc, bầu không khí thay đổi đáng kể khi các du khách di chuyển từ địa điểm này sang địa điểm khác, từ sự tĩnh lặng tại JSA đến Đài Quan sát Dora nhộn nhịp. Thậm chí, một công viên theo chủ đề được xây dựng ngay trong Công viên Hòa bình Imjingak Nuri nằm ngay bên ngoài DMZ.
Để đến thăm DMZ giữa Hàn Quốc và Triều Tiên, dù ở phía bên nào, các du khách đều phải đặt tour có hướng dẫn viên với các công ty tour được ủy quyền là Koryo Tours và Viator. Lưu ý, khách Mỹ bị cấm tham quan Triều Tiên từ ngày 1/9/2017. Do đó, việc tiếp cận khu vực này qua phía Hàn Quốc đối với khách Mỹ là lựa chọn duy nhất.
Triều Tiên có 2 điểm tham quan chính là Bàn Môn Điếm và khu vực quan sát nhìn ra hàng rào chống tăng của Hàn Quốc ở cuối phía nam khu hiệp ước. Ngược lại, bên phía Hàn Quốc, du khách có thể đến thăm DMZ và các khu vực xung quanh như công viên, đài quan sát và bảo tàng.
Hầu hết du khách lần đầu đến đây đều chọn cung đường thăm DMZ và JSA qua thủ đô Seoul, Hàn Quốc. Hành trình này thường đưa họ đến các đường hầm chưa được hoàn thành, Cầu Tự do, Công viên Hòa bình Nuri, Đài quan sát Dora và Đài quan sát núi Odu.
Còn được biết đến với cái tên Đồi Thống nhất, Đài quan sát núi Odu là một trong những điểm đến ưa thích. Tại đây, du khách có thể thỏa mãn nhu cầu ngắm cảnh dọc theo bán đảo với ấm nhòm có tầm nhìn 360 độ. Hình ảnh các thành phố hiện đại của Hàn Quốc đối lập với cảnh quan thiên nhiên hoang sơ phía Triều Tiên sẽ mang lại một trải nghiệm thú vị. Đôi lúc, du khách có thể vô tình bắt gặp bóng dáng của những con hạc trắng duyên dáng, thậm chí đại bàng, gấu, hươu hoặc dê.
Một số tour cung cấp cơ hội trò chuyện hoặc đồng hành cùng những người trốn khỏi Triều Tiên để du khách hiểu rõ hơn về cuộc sống ở vùng phía bắc bán đảo. Dù đăng ký tham quan ở bên nào, du khách luôn phải đi cùng các hướng dẫn viên và hộ tống quân sự. Bên cạnh đó, du khách cũng phải ký vào một mẫu đơn đề phòng các trường hợp như bỏ quên đồ hay lạc vào khu vực có mìn.
Về các quy tắc ứng xử khi đến thăm DMZ, Hàn Quốc đặt ra nhiều quy định nghiêm ngặt hơn so với Triều Tiên. Một số quy tắc bắt buộc như không đi dép, không mặc đồ ngụy trang, quần short hoặc quần jean rách cũng như không vẫy tay, ra tín hiệu hoặc chụp ảnh mà không được phép.
Tuy tình hình hiện tại trên bán đảo Triều Tiên khá lạc quan nhưng một số chuyên gia tin rằng DMZ không sớm biến mất. Theo Cockerell, khu vực này đã tồn tại trong nhiều thập kỷ. Việc loại bỏ DMZ cần rất nhiều thời gian dù đã có đề xuất biến DMZ thành khu bảo tồn thiên nhiên hoặc công viên hòa bình.
Ông nhận định nếu tình hình tiếp tục dịu xuống, có khả năng 2 nước sẽ cho phép khách du lịch và các cư dân tiếp cận khu vực này sâu hơn trong tương lai. Trao đổi văn hóa có thể cải thiện những nỗ lực nhân đạo nhằm nâng cao cuộc sống của người dân Triều Tiên đang gặp khó khăn
Những điều lưu ý khi đến thăm DMZ giữa Hàn Quốc và Triều Tiên:
– Những thứ cần mang: Hộ chiếu.
– Quy tắc ăn mặc (Hàn Quốc): không mặc quần rách, quần đùi, váy hoặc đồ ngụy trang.
– Luật (Hàn Quốc): Không vẫy tay, chỉ tay, báo hiệu hoặc chụp ảnh mà không được phép.
– Thời gian đặt tour: Trước một tuần rưỡi.
– Thời gian đi: Thứ ba, thứ sáu.
– Mùa đẹp nhất: Mùa xuân, mùa thu.
– Các địa điểm được ưa chuộng: Khu vực An ninh Chung, Cầu Tự do, Đường hầm Xâm nhập, Đài quan sát núi Odu.