Hương vị đặc trưng của chiếc nem Lai Vung nổi tiếng Đồng Tháp là sự hòa hợp giữa 3 vị ngọt, cay và chua.
Du lịch Đồng Tháp thưởng thức đặc sản nem Lai Vung
Nhắc tới các món ăn đặc sản của Đồng Tháp, nhiều người nhớ ngay tới câu ca: “Lai Vung là xứ lạ lùng – Nem chua mà ngọt, thơm nồng mà say”. Đây là đặc sản của huyện Lai Vung, Đồng Tháp, nằm trong top 50 đặc sản quà tặng Việt Nam lần thứ nhất năm 2013 do Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam công bố.
Theo người dân, nghề làm nem ở Lai Vung xuất hiện từ khoảng những năm 70 thế kỷ trước, từ một người phụ nữ có tên Tư Mặn ở xã Tân Khánh, huyện Lai Vung. Do khéo tay, bà thường làm nem để đãi mọi người, thấy nem ngon, dân làng tới học bà cách làm. Qua năm tháng, do được truyền lại cho nhiều người cùng làm nên món nem Lai Vung bắt đầu trở thành một trong những sản phẩm nem nổi tiếng của địa phương.
Nem Lai Vung được làm từ thịt heo, bì heo và gia vị. Ảnh: Bizmedia.
Theo chị Thúy Vi – quản lý cơ sở nem Hoàng Sơn, nguyên liệu chính để làm nem Lai Vung là thịt nạc, da heo, tiêu, tỏi, đường, ớt. Sau khi lựa được thịt ngon, người làm lọc bỏ gân, lấy phần nạc rửa sạch rồi ướp gia vị, sau đó đem thịt xay nhuyễn, ủ qua ngày rồi mới trộn lại với bì đã luộc chín.
Để nem ngon và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, người làm phải chọn thịt heo tươi, thớ thịt dẻo, được cung cấp từ các cơ sở giết mổ đã được cơ quan thú y cấp phép. Bì heo sau làm sạch được đưa vào máy xắt nhỏ rồi trộn đều với thịt heo xay. Người làm đưa hỗn hợp này vào máy để chiết ra theo khối lượng 25-30 gram hoặc 200-300 gram tùy theo yêu cầu khách hàng. Tiếp đó, công nhân thêm ớt xanh, tỏi vào phần thịt xay và bì đã phối trộn rồi gói lại.
Nem Lai Vung thường được gói trong lá chuối. Ảnh: Bizmedia.
Những mẻ nem nhỏ được gói với lá chùm ruột hoặc lá vông non có vị chua thanh, làm tăng độ chua tự nhiên cho nem, rồi bọc trong lá chuối xanh. Người làm nem chọn lá chuối mỏng, rửa sạch, lau khô, loại bỏ bụi bẩn trước khi dùng để bao gói. Sau đó, nem được để lên men tự nhiên trong 3-4 ngày trước khi giao tới tay người tiêu dùng. Nem Lai Vung có thể bảo quản trong khoảng 3 tháng ở ngăn mát tủ lạnh.
Toàn tỉnh Đồng Tháp hiện có hơn 20 cơ sở sản xuất nem Lai Vung, tập trung ở huyện Lai Vung và TP Sa Đéc. Mặc dù mỗi cơ sở có cách phối trộn gia vị khác nhau, mang nét riêng của từng nơi, nhưng hương vị chung của nem vẫn là sự hòa hợp giữa 3 vị ngọt, cay và chua.
Nem là món thường được dùng để làm đồ nhắm và là đặc sản biếu tặng, làm quà phổ biến khi du khách đến du lịch Đồng Tháp. Vào những dịp cao điểm như lễ, Tết, các cơ sở sản xuất 3.000-4.000 chiếc nem mỗi ngày. Thị trường tiêu thụ chủ của nem Lai Vung là các tỉnh miền Tây, TP HCM và Hà Nội.