Cách thủ đô Cuzco của thành phố Peru 40km, ngôi làng Maras được biết đến với nghề làm muối trên dãy Andes ở độ cao hơn 3.300m trên mực nước biển. Cùng theo chân nhiếp ảnh Juan Manuel Castro Prieto để chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ vĩ của làng làm muối trên những thửa ruộng bậc thang xinh đẹp ở xứ sở của đế chế Inca.
Virgilio Martinez, vị đầu bếp danh tiếng của Peru người đã dành được một sao Michellin, bày tỏ sự ngạc nhiên của ông mỗi lần ghé thăm ngôi làng 600 tuổi này. “Những ô trắng trên ngọn núi lớn cho ra một sản phẩm muối vô cùng tinh khiết” ông cho biết. Mỗi năm, vị đầu bếp này lại cất công tới đây vài lần chỉ để mang thứ gia vị phổ biến nhất hành tinh từ Maras về nhà hàng Central của ông ở Lima.
Ông cũng thiết kế 17 khóa học nếm muối theo từng độ cao.
Loại gia vị này, mặc dù đã từng được dùng để trả công cho quân lính ở Rome thời cổ đại, và định nghĩa về nó chiếm tới 4 trang từ điển, lại là loại gia vị thường không được chú ý.
Hầu hết sản xuất muối liên quan đến việc khai thác mỏ, song ở Moras người ta không cần làm vậy. Người Inca đã nghĩ ra một hệ thống khai thác muối vô cùng khéo léo từ cả 6 thế kỷ trước đây. Nước muối chảy ra từ mạch nước ngầm trong núi được dẫn vào những thửa ruộng để nước bốc hơi thành muối. Có khoảng hơn 3.000 ruộng muối như thế.
Do có quá nhiều ao muối nên việc khai thác muối ở đây cũng khá dễ dàng. Những người dân muốn khai thác chỉ cần tìm cho mình ao muối thích hợp và chưa có ai nhận, rồi tham khảo ý kiến và đăng ký với địa phương sẽ được xem xét và cấp cho ao muối đó. Họ sẽ được hướng dẫn cách chăm sóc ao muối của mình cũng như cách thu hoạch làm sao cho không gây ảnh hưởng đến cảnh quan ở đây.
Vào đầu tháng 5, khi bắt đầu mùa làm muối, những người lớn tuổi nhất trong làng sẽ tổ chức một nghi lễ truyền thống để tỏ lòng biết ơn đối với vị thần Viracocha, một vị thần của người Inca.
Trong suốt mùa khô, từ tháng 5 đến tháng 11, họ cứ chờ muối khô một cách từ từ, rồi cào lấy phần muối kết tinh đem đóng gói và bán. Nghề làm muối và ruộng muối được kế thừa cho đời còn, đời cháu.
Trên những sườn núi dốc đứng Qaqawiñay của xứ sở Nam Mỹ hoang vu, những hồ muối xếp lớp như bậc thang, trải dài hơn 1km ở phía Tây thị trấn, tạo nên một quang cảnh vô cùng ngoạn mục.
Đàn ông thì vận quần áo còn phụ nữ mặc váy dài, đội mũ đi thu hoạch muối. Đây là thu hoạch sớm, họ sẽ chờ đến khi nước bốc hơi hết để thu hoạch những khối muối lớn hơn nhiều.
Những hồ muối này được xây dựng dưới thời Chanapata, khoảng giữa thế kỷ 200 và 900 trước công nguyên. Lượng nước chứa nhiều muối xuất phát từ con suối Qoripujio, ở thượng nguồn thung lũng đã tạo nên hệ thống hồ muối dày đặc lên tới con số hàng trăm hồ tại đây.
Những bức tranh tường thể hiện niềm tự hào của người Moras: đó là những thửa ruộng bậc thang và khẩu hiệu “Ciudad de las Portadas” – tức là thành phố của những khung cửa.
Hầu hết các hồ nước này đều có diện tích bề mặt khoảng 4 mét vuông và không có hồ nào sâu hơn 30cm. Đáy hồ hơi thoai thoải để nước dễ dàng chảy trong hệ thống hơn. Ai cũng có thể khai thác muối, song những người mới bắt đầu thì làm việc thì làm ở những ruộng muối ở dưới thấp, còn những người có kinh nghiệm thì làm ở những ruộng trên cao cho ra sản phẩm tinh khiết ít cặn phù sa.
Đây là kho muối trữ thành phẩm sau khi thu hoạch. Muối ở đây thường có màu hồng nhạt do chứa nhiều nguyên tố vi lượng như sắt, magiê.
Người dân đóng gói muối vào những bao túi nhỏ.
Ngoài làm muối, bà Señora Olayunca, một phụ nữ bản địa còn mở thêm một chicheria (một quán bar nhỏ phục vụ bia làm từ ngô).
Bà theo nghề làm muối từ năm 17 tuổi. Quán nhỏ của bà thường hoạt động vào mùa mưa, đó là lúc bà thu hoạch ngô, khoai tây và trông coi quán nhỏ.
Những đứa trẻ này sẽ thừa hưởng những ruộng muối của ông bà cha mẹ và tiếp tục nghề làm muối.
Một gia đình trở về từ phiên chợ thứ 7, phía sau là thung lũng thiêng kỳ vĩ của người Inca xưa.
