Chẳng phải ngẫu nhiên mà xưa kia Ninh Bình với cố đô Hoa Lư từng được chọn làm kinh đô dưới triều đại nhà Đinh và Tiền Lê. Vẻ non nước hữu tình của thiên nhiên nơi đây làm đắm say lòng người, trong đó phải kể tới hang Múa…
Sở dĩ gọi là hang Múa vì nơi đây xuất phát từ tích dân gian. Tương truyền rằng xưa kia vua Trần dời đô về Hoa Lư lập Am Thái Vi thường đến hang dưới núi này nghe các cung tần mỹ nữ đàn ca múa hát nên từ đó dân gian gọi đây là Hang Múa.
Hang Múa nằm phía dưới chân núi Múa, trong quần thể khu du lịch sinh thái thuộc địa phận thôn Khê Đầu Hạ, xã Ninh Xuân, Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Để đến đây, bạn xuôi dọc theo quốc lộ 1A tới thành phố Ninh Bình và rẽ vào Tràng An hoặc Tam Cốc sẽ thấy ngay biển chỉ dẫn vào khu du lịch Hang Múa.
Nằm tại trung tâm của khu di tích là một hồ nhân tạo lớn màu xanh rêu cổ kính, hai bên là những hàng cây xanh um rợp bóng mát tạo một không gian vô cùng thoáng đãng và đẹp mắt. Hồ nhân tạo được xây bọc quanh một ốc đảo nhỏ cây cối xum xuê. Hồ có màu xanh đặc trưng của màu rêu cổ kính, những cây si lớn tuổi rễ vươn dài đâm xuống hồ tạo thế chắc chắn, vững chãi càng tăng thêm phần thu hút khi nhìn qua hướng cầu đá bắc ngang hồ – một cảnh tượng đẹp ngỡ chỉ có trong những thước phim cổ trang.
Ngoài thăm quan hang Múa, du khách không thể bỏ qua hành trình chinh phục núi Múa. Núi Múa hình quả chuông lớn úp ngược, rộng khoảng 800m2. Ngọn núi vươn lên sừng sững hiên ngang giữa những cánh đồng thẳng cánh cò bay. Nhìn từ phía dưới chân núi có thể thấy rõ được những bậc đá trắng phau dẫn lối đến đỉnh núi.
Đường lên đỉnh núi Múa du khách phải vượt qua 486 bậc đá. Những bậc đá thô sơ được đắp kì công dẫn lên tới đỉnh núi. Hai bên là những đường trang trí công phu trên đá, những con rồng phượng được chạm khắc tinh vi đẹp mắt. Màu sắc và hình dáng rồng được chạm khắc đúng với rồng trong nghệ thuật thời Trần vô cùng oai phong, sắc nét.
Sau những bước chân đã mỏi, khi lên tới đỉnh, du khách sẽ ngỡ ngàng với khung cảnh đẹp như mơ. Cả đất trời bao la như được thu vào tầm mắt.
Trên đỉnh núi được đặt một tượng Quan Thế Âm Bồ Tát hướng mắt xuống vùng đất cố đô xưa. Với vẻ đẹp kỳ vĩ nhưng cũng thật yên bình, du khách cứ mải mê ngắm nhìn và chẳng muốn rời bước chân quay về.
