Được coi là đất thiêng của Phật giáo, Myanmar nổi tiếng với những ngôi chùa vàng lộng lẫy. Trong đó phải kể đến chùa Kyaikhtiyo (hay chùa Hòn đá vàng) cổ kính được xây dựng trên một hòn đá chênh vênh ở đỉnh núi.
Kiệt tác của thiên nhiên
Chùa Kyaikhtiyo hay Hòn đá vàng nằm ở ngọn núi Kyaikhtiyo gần thị trấn Kyaikto, quận Thaton, tỉnh Mon, Myanmar. Di tích chùa Kyaikhtiyo cũng được tin là nơi cất giữ báu vật của Phật và là một trong những kỳ quan của vùng Đông Nam Á. Không đơn thuần là điểm hành hương của các chư tăng, phật tử, chùa Kyaikhtiyo còn là di sản văn hóa thế giới, điểm dừng chân yêu thích của du khách trước một kiệt tác thiên nhiên vô cùng nổi tiếng ở Myanmar.
Điều đặc biệt thu hút là hàng nghìn năm qua, ngôi chùa Kyaikhtiyo vẫn vững vàng trên đỉnh ngọn đá khổng lồ nằm chênh vênh ở độ cao 1.100m so với mặt nước biển. Lạ lùng hơn nữa, diện tích tiếp xúc giữa hòn đá và mặt đất chỉ 78cm², trông như sắp lăn xuống núi, không có chỗ dựa nhưng hòn đá ấy rất vững chắc và khó bị xê dịch.
Hòn đá được coi là tác phẩm nghệ thuật thăng bằng hoàn hảo của thiên nhiên. Người dân Myanmar tin rằng, nhờ một sợi tóc Phật giữ lại mà hòn đá ở đỉnh núi Kyaikhtiyo mới có thể thách thức mọi nguyên tắc trọng lực mà hoàn toàn vững vàng như thế ở một vị trí cheo leo, hiểm hóc.
Truyền thuyết kể rằng, trong một lần xuống hạ giới, Đức Phật đã tặng cho ẩn sĩ TaikTha một sợi tóc của mình. Sợi tóc Phật được TaikTha giữ gìn cẩn thận. Đến lúc trước khi qua đời, ông trao lại sợi tóc Phật cho con nuôi của mình là vua Tissa của vương quốc Myanmar với lời trăng trối rằng: “Hãy cất giữ xá lợi này trong một hòn đá có hình dáng như đầu của vị ẩn sĩ”.
Nhờ các thần linh giúp đỡ, vua Tissa đã tìm thấy một hòn đá như vậy trên đỉnh núi Kyaikhtiyo. Và trên đỉnh hòn đá, nhà vua cho xây dựng một ngôi chùa để thờ cúng xá lợi Phật. Từ đó, chùa Kyaikhtiyo trở thành một trong 3 danh lam Thánh tích hành hương nổi tiếng ở Myanmar (sau chùa Shwedagon và Mahamuni). Tới đêm 31/12 hàng năm, ngôi chùa huyền thoại Kyaikhtiyo trở nên lấp lánh, cuốn hút hơn khi được chiếu sáng bởi 9.000 bóng đèn và chìm trong hương thơm tỏa ra từ 9.000 bông hoa hồng do khách hành hương dâng cúng.
Chốn ẩn dật linh thiêng
Theo truyền thuyết, chùa Kyaikhtiyo được xây dựng vào năm 574 TCN, khi Đức Phật còn sống. Nếu là thật, tính đến nay ngôi chùa này đã được hơn 2.600 năm tuổi. Tên chùa Kyaikhtiyo được ghép từ “Kyaik” nghĩa là “chùa” và “yo” nghĩa là “ngự trên đầu của ẩn sĩ”, “hti” trong tiếng Pali nghĩa là “một nhà ẩn sĩ”. Tóm lại, Kyaikhtiyo ý chỉ ngôi chùa nằm trên đầu của ẩn sĩ.
Chùa cao 7,3m, tọa lạc trên một hòn đá thiêng mà người dân địa phương đã góp tiền của để thếp vàng lên toàn bộ hòn đá và gọi là “Tảng đá Vàng”. Cả ngôi chùa cũng được dát kín bằng vàng lá. Nhờ cấu trúc đặc biệt, chùa Kyaikhtiyo vừa là công trình tôn giáo có kiến trúc nổi tiếng thế giới, vừa là di sản văn hoá khổng lồ của nhân loại.
Sự “hợp tác” giữa thiên nhiên và con người đã mang đến một tuyệt tác kiến trúc khiến chùa Kyaikhtiyo luôn là điểm đến đầu tiên của du khách khi ghé thăm Myanmar. Trong chùa Kyaikhtiyo có vô vàn bức tượng Phật đặt, có một số bức tượng được trang trí bằng hàng nghìn viên đá quý, hàng trăm viên kim cương và chuông vàng.
Ngày nay, chùa Kyaikhtiyo vẫn là nơi ẩn dật lý tưởng cho những người tu hành cũng như những ai muốn tìm về thiên nhiên hoang sơ để thấy lòng mình thanh bình. Người ta nói rằng, không gian ở chùa Kyaikhtiyo tĩnh lặng đến mức, một giọt nước rơi rất khẽ cũng dễ dàng nghe thấy. Vì thế, tâm hồn con người trở nên thanh thoát, an bình hơn khi trở thành một phần của không gian đó.
Đặc biệt, theo lệ, chỉ nam giới mới có thể lại gần chân đá ngôi chùa để dán những miếng vàng dát mỏng lên, áp đầu vào hòn đá và cầu nguyện. Còn nữ giới phải dừng lại trước một hàng rào sắt ngăn cách với ngôi chùa và tảng đá. Tại đây, họ có thể dâng hương, lễ vật lên bàn thờ rồi quỳ trên nền đất, cầu nguyện.
Trong truyền thuyết, hòn đá – nơi cất giữ xá lợi Phật có hình đầu lâu, thì trong thực tế, ở mỗi góc nhìn, ta lại phát hiện ra “Tảng đá Vàng” có muôn hình vạn trạng khác nhau, như hình quả trứng, tam giác cân, mũi rùa…
Vào bất kỳ thời điểm nào, chùa Hòn đá Vàng cũng mang vẻ đẹp vừa kỳ bí, cuốn hút, vừa lộng lẫy khác nhau. Trong nắng sớm, toàn bộ hòn đá và ngôi chùa đều ánh lên màu vàng kim chói lóa rực rỡ đầy cao quý. Hay khi về đêm, chỉ một phần hòn đá thiêng và ngôi chùa được ánh đèn rọi sáng tạo vừa huyền bí vừa lung linh trong làn khói hương và trầm bổng trong những lời nguyện cầu…